Edward Rydz-Śmigły

Edward Rydz-Śmigły (1886–1941) - Marszałek Polski, polityk. Tytuł honorowego obywatela Radomia przyznany w 1937 roku. Absolwent ASP w Krakowie. Od 1908 r. w Związku Walki Czynnej, od 1912 w Związku Strzeleckim. Bliski współpracownik Józefa Piłsudskiego, redaktor miesięcznika "Strzelec".

W czasie I wojny światowej w Legionach Polskich, m.in. dowódca I pułku piechoty, od IX 1915 — I Brygady. Po kryzysie przysięgowym Komendant Główny POW. Od XI 1918 w WP. W listopadzie powołany na ministra wojny oraz naczelnego komendanta wojsk polskich w Tymczasowym Rządzie Ludowym Republiki Polski w Lublinie. Następnie dowódca Okręgu Generalnego Lublin; I–IV 1919 dow. grupy operacyjnej Kowel; IV 1919–IV 1920 zdobył Wilno i wspólnie z armią litew. Dyneburg (Daugavpils).

W 1919 r. mianowany generałem broni; w wojnie polsko-bolszewickiej dowódca III armii. 7 V 1920 zajął Kijów; w dniach 7–15 VIII dowodził Frontem Środkowym (od Dęblina do Brodów); 16 VIII rozbił XVI armię sowiecką. Od 18 VIII 1920 dowódca II armii (m.in. 20–28 IX działania nad Niemnem).
 

Od 15 IX 1922 r. inspektor armii z siedzibą w Wilnie, od 1926 w Warszawie. Podczas przewrotu majowego 1926 poparł Piłsudskiego, przysyłając mu część garnizonu wileńskiego. Od V 1935 generalny inspektor sił zbrojnych. Od 1936 marszałek Polski; pełnił również wiele funkcji społeczne (głównie w organizacjach wojskowych i kombatanckich).

W polityce zagranicznej dążył do zbliżenia z Francją. Po 1935 Rydz—Śmigły rozpoczął prace nad 6-letnim planem unowocześnienia sił zbrojnych oraz koncepcją przyszłej polskiej doktryny wojennej. W kampanii wrześniowej 1939 Naczelny Wódz. 17 IX 1939 przeszedł do Rumunii, internowany. 7 XI złożył rezygnację z funkcji Naczelnego Wodza. W 1941 powrócił potajemnie do kraju; zmarł pod nazwiskiem Adam Zawisza.

Źródło tekstu: Multimedialna Nowa Encyklopedia Powszechna PWN, Wydawnictwo naukowe PWN S.A., Warszawa 1999
Fot. za: Wikipedia, Wolna encyklopedia